W środowisku kibicowskim w Polsce relacje między fanami – przyjaźnie (zgody) oraz wrogie nastawienia (kosy) – mają wagę symboliczną niemal równą sportowej rywalizacji. Poniżej przegląd najbardziej znanych, trwających lub historycznie znaczących zgód, które kształtowały i po dziś dzień definiują, kto trzyma z kim.
Zgoda Lechii Gdańsk ze Śląskiem Wrocław
Zgoda między kibicami Lechii i Śląska oficjalnie przyjmuje datę 1977 roku, choć korzenie relacji sięgają 1976 roku – to wtedy kibice Śląska przyjechali na północ, na mecz w Gdyni, a potem wspólnie z fanami Lechii ruszyli do Koszalina. Według jednego z opowiadań – Śląsk grał w sobotę w Gdyni z Arką, Lechia dzień później jechała do Koszalina; kibice Śląska dołączyli do Lechii po incydencie z kibicami Arki i „zaliczyli wspólny przejazd”.
Relacja ta została nazwana „Friendship Match” (Mecz Przyjaźni) przez media i oba kluby. W spotkaniach między Lechią a Śląskiem często nie ma klasycznego podziału sektorów – kibice obu klubów bywają razem na trybunach, z oprawami wspólnymi.
Trwanie i charakter zgody
Jak wskazuje klubowa strona Śląska, zgoda między Lechią i Śląskiem trwa od kilkudziesięciu lat – cytuje się tam liczbę 42 lat trwania relacji (stan na rok publikacji). W mediach często podkreśla się, że jest to najdłużej nieprzerwana zgoda kibicowska w Polsce (po zakończeniu zgód między Polonią i Cracovią).
Wspólnie kibice Lechii i Śląska organizują oprawy zgodowe – przykładowo w 2022 roku na meczu ekstraklasy zaprezentowano oprawę z napisem „[B]ędziemy [K]ultywowali [S]tale (W)ieloletnią (K)ibolską (S)ztamę”.
Zmiany koalicji i zerwanie relacji z innymi klubami w tle
Zgoda Lechii i Śląska była częścią większych układów – istniała tzw. „Lechia – Śląsk – Wisła” lub koalicja „TKWM (Trzej Królowie Wielkich Miast)”, obejmująca Lechię, Śląsk i Wisłę. W 2016 roku zgoda została zerwana, Wisła zaczęła tworzyć nowe relacje z Ruchem i Widzewem – co spotkało się z niezadowoleniem ze strony kibiców Lechii i Śląska. W odpowiedzi Lechia i Śląsk oficjalnie zakończyły swoje relacje z Wisłą.
Statystyki spotkań i znaczenie symboliczne
W relacji Lechia-Śląsk znajdziemy statystyki: od momentu zgody rozgrywano kilkadziesiąt „spotkań przyjaźni”. Na przykład: najnowsze spotkanie 1 kwietnia 2023 r. zakończyło się remisem 0:0. W sumie z uwzględnieniem meczów od momentu zgody podaje się, że rozgrywano 63 mecze zgodowe (wliczając remisy) – z bilansem: Lechia 17 zwycięstw, Śląsk 24 zwycięstwa, 22 remisy.
Relacja Lechia-Śląsk jest często traktowana jako wzorcowy przykład przyjaźni kibicowskiej w Polsce – ze względu na ciągłość, szacunek między stronami i wspólne inicjatywy.
Zgoda Legii Warszawa z Zagłębiem Sosnowiec
Zgoda między kibicami Legii Warszawa i Zagłębia Sosnowiec datuje się na lata 70. – często wspomina się rok 1975 lub 1977 jako moment, w którym relacja zaczęła się formalizować. W niektórych wersjach historii za zacieśnienie relacji odpowiada postać bramkarza Legii – Władysława Grotyńskiego – który według przekazów odsiadywał wyrok w Sosnowcu za tzw. aferę dolarową. Legia, jako klub wojskowy musiała się od niego odciąć, jednak Zagłębie Sosnowiec i jego działacze wyciągnęli Grotyńskiego z więzienia i załatwili darowanie kary. W zestawieniach zgód dla Legii wymienia się Zagłębie jako najstarszą i najważniejszą zgodę stołecznego klubu.
Trwanie i zawiłości relacji
Relacja Legii z Zagłębiem trwa (z przerwami) przez dekady – niektóre źródła wspominają, że w listopadzie 2017 roku pojawiły się plotki o zerwaniu zgody, lecz obie strony zdementowały te doniesienia. Forum kibiców Legii wspomina, że zgoda ta była odnowiona i trwa już kilkanaście lat, choć wcześniej też istniała.
Charakter relacji i jej wpływ na działania kibicowskie
Zgoda z Legią oznacza, że kibice Zagłębia często wspierają Legię na meczach wyjazdowych, a wydarzenia związane z Legią są ważne także dla środowiska sosnowieckiego. W relacjach medialnych często pojawiają się określenia żartobliwe, że Sosnowiec to „najdalsza dzielnica Warszawy” – mające w sobie nutę ironii, ale też wskazujące silną więź między fanami tych klubów.
Lechia – Śląsk – Wisła (TKWM / „Trzej Królowie Wielkich Miast”)
Koalicja kibicowska znana jako „Trzej Królowie Wielkich Miast” (TKWM) skupiała Lechię Gdańsk, Śląsk Wrocław i Wisłę Kraków. Powstawała jako przeciwwaga dla innej – Wielkiej Triady (Arka Gdynia, Cracovia, Lech Poznań) – mającej charakter konkurencyjny w środowisku kibicowskim.
Relacja między Wisłą i Śląskiem sięga 16 września 1973 roku – to data uznawana za początek ich zgody. Z kolei Lechia już wcześniej miała relacje z Śląskiem i – według przekazów – w latach 90. dołączała formalnie do istniejącej relacji między Wisłą i Śląskiem, tworząc w ten sposób TKWM
Na Fuksiarz.pl dostępne są kursy bukmacherskie na mecze Lechii, Śląska, Wisły i wielu innych polskich oraz zagranicznych klubów.
Funkcjonowanie i konflikty wewnętrzne
W relacjach wewnątrz TKWM dochodziło do napięć – choć formalna zgoda trwała przez lata, to między klubami (a szczególnie między Wisłą a pozostałymi) występowały „oziębienia” czy okresy, gdy kontakt był ograniczony. Najpoważniejsze pęknięcie nastąpiło w czerwcu 2016 r. – wtedy Wisła poszła w kierunku Ruchu Chorzów, co w konsekwencji doprowadziło do zerwania koalicji TKWM przez obie pozostałe strony (Lechię i Śląsk).
W komunikacie Stowarzyszenia Kibiców Wielki Śląsk podano datę 21 czerwca 2016 jako oficjalny koniec zgody Śląska z Wisłą, argumentując decyzję „pamięcią o zmarłym koledze” i krytyką decyzji władz Wisły. Lechia z kolei także zdecydowała się zerwać relację z Wisłą w odpowiedzi na wybór Wisły, by zawrzeć układ z Ruchem Chorzów.
Wisła Kraków – Ruch Chorzów (zgoda i układy)
Zgodę między kibicami Wisły i Ruchu przyjmuje się, że zawarto w roku 1975. Z relacji „Historii Wisły” wynika, że była to „pierwsza poważna zgoda Niebieskich (Ruchu)”, trwająca ponad 13 lat. W okresie trwania tej relacji środowisko Wisły definiowało wielu przyjaciół (wśród nich Lechia, Widzew, Śląsk, Piast, Unia Tarnów) jako bliskie grupy – w ramach tzw. „bloku” współpracujących klubów.
Zgoda została zerwana w sierpniu 1988 r. przy okazji meczu sparingowego w Chorzowie. Podczas tego meczu grupa kibiców Ruchu skróciła szale przyjezdnych (kibiców Wisły), co było symbolicznym aktem przecięcia relacji. W przekazach kibiców podkreśla się, że już wcześniej relacja słabła – część środowiska Ruchu miała wątpliwości co do zgodności z wyborem Wisły w kontaktach z innymi klubami, szczególnie z Śląskiem.
Przejście do układów i reaktywacja
W latach 2016-2022 Wisła i Ruch utrzymywały układ, który w praktyce był mniej formalny niż pełna zgoda – obejmował wzajemne wsparcie.
16 września 2022 (przy meczu Wisła Kraków – Ruch Chorzów 1:1) układ ten został sformalizowany jako nowa zgoda. W komunikacie czytamy, że od tego dnia „przybijamy oficjalną zgodę z Ruchem!”.
Charakter relacji i wiekowe znaczenie
Dla obu środowisk ta zgoda ma symboliczne znaczenie – szczególnie dla Ruchu, gdyż jest ona uznawana za jedną z najważniejszych w jego historii. W okresie pierwszej zgody, relacja Wisła-Ruch była szczególnie widoczna podczas wydarzeń „Świętej Wojny” (konflikty z Cracovią) – Ruch uważany był za sprzymierzeńca Wisły.
Jednym z kontrowersyjnych momentów zerwania było to, że część środowiska Ruchu formalnie chciała kontynuować zgodę, ale większa część była przeciwna – co doprowadziło do konfliktów wewnętrznych i ostatecznej decyzji o przerwaniu relacji.
Wydarzenia symboliczne i mecze
W 2025 r. mecz Wisła vs Ruch 22 lutego pobił rekord frekwencji – na trybunach znalazło się ponad 53 000 kibiców (mimo że była to I liga). Wynik sportowy tego meczu: Wisła 5:0 Ruch – dominacja na boisku, choć relacje kibicowskie mogą mieć inne wymiary. Dla Wisły relacje z Ruchem wpisują się też w strategię budowania nowych sojuszy regionalnych i poza‐regionalnych, w obliczu utraty relacji z Lechią i Śląskiem.
*Artykuł został przygotowany we współpracy z legalnym bukmacherem Fuksiarz, posiadającym zezwolenie Ministerstwa Finansów. Należy pamiętać, że gry hazardowe wiążą się z ryzykiem uzależnienia i są dostępne wyłącznie dla osób pełnoletnich. Udział w nielegalnym hazardzie może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi.
źródło: stadionowioprawcy.net
